چندي پيش، فرصتي دست داد تا در جلسه دفاع از پايان نامه دکتراي يکي از دانشجويان مديريت دانشگاه تهران، شرکت کنم. زمينه کاري و علاقه شخصي باعث شده بود موضوع برايم جذابيت دوچندان داشته باشد. صحبت از روش هاي تحقيق در عمليات سخت و جايگزيني آن و روش هاي نرم (يکي از شاخه هاي تخصصي مديريت) بود. جان کلام آنکه ديگر روش هاي غيرقابل انعطاف قبلي کارآيي ندارند و روش هاي نرم و انعطاف پذير جديد با در نظرگرفتن خصوصيات و ديدگاه هاي افراد درگير مساله، جاي آن را گرفته اند. در پژوهش موردنظر، پژوهشگر 11ويژگي و ديدگاه را در افراد درگير در يک موقعيت خاص (ذي نفع) معرفي مي کند و سپس با بررسي آنها روش مديريتي يا روش هايي که احتمالابيش از ساير روش ها کارآيي دارد، معرفي مي کند.
جالب ترين نکته اين بود که در دو مورد از 11ويژگي، هيچ نوع روش مديريتي جوابگو و کارا نيست. يکي عدم اعتقاد ذي نفعان به کارايي علمي روش هاي مديريتي است و ديگري در دسترس نبودن اطلاعات کافي. ويژگي اول که نيازي به توضيح ندارد و قضاوت در اين باره را که در بين مسوولان دولتي، سفارش دهندگان و اجراکنندگان روش هاي مديريتي چه ميزان اعتقاد به کارايي اين روش ها وجود دارد، به عهده خوانندگان مي گذارم اما در دسترس نبودن اطلاعات با نداشتن اطلاعات متفاوت است. در صورت نداشتن اطلاعات مي توان ابتدا با انجام پژوهشي، اطلاعات کافي را کسب کرد و سپس يک روش مديريتي مناسب را انتخاب کرد اما در اينجا منظور اين است که اطلاعات وجود دارند ولي به دلايل خاصي در دسترس نيستند. در حيطه فعاليت خودم مي توانم به آمار مختلفي اشاره کنم که با وجود انجام تحقيقات گسترده از سوي مراکز دولتي، دانشگاهي و خصوصي که به شخصه، بعضي از آنها را در محافل خصوصي ديده ام، در دسترس نيستند و منتشر نمي شوند مانند آمار خودکشي، طلاق، مصرف موادمخدر در جوانان و مدارس، ميزان شيوع رابطه جنسي در مدارس، بارداري ناخواسته و سقط جنين، شيوع بيماري هايي مانند ايدز، آمار زنان و مردان خودفروش، شيوع اختلال هاي روانپزشکي، کودکان کار، سوءاستفاده جنسي از کودکان و حتي ميزان بي سوادي و .... .
حال در صورتي که در نگاهي خوش بينانه، تمام ذي نفعان به کارآيي روش هاي علمي مديريتي اعتقاد راسخ داشته باشند و در شرايطي که بسياري از آمارها به دلايل مختلف در دسترس نيستند و حتي به بعضي آمارها مانند آمار اقتصادي شامل تورم، رشد اقتصادي، بيکاري، ميزان صادرات و واردات هم با ديده ترديد نگاه مي شود. به نظر مي رسد ديگر کاري از دست علم مديريت چه سخت و چه نرم برنمي آيد و علم مديريت هم کم آورده و تسليم شده است. راه حل در دست پژوهشگران جوان است به شرطي که همکاري هاي لازم با آنها انجام شود.